Curso de verano “Vulnerabilidad, brecha digital y barreras de acceso a la e-administración”


La Rede Armela presenta el curso de verano “Vulnerabilidad, brecha digital y barreras de acceso a la e-administración” que tendrá lugar en la Universidad de Santiago de Compostela entre los días 11 y 14 de julio.

En este curso, dirigido a estudiantes y profesionales de todos los sectores se explorarán las barreras de procedimiento y administrativas que obstaculizan el ejercicio de los derechos sociales por parte de determinados colectivos vulnerables. Especialmente, las barreras y los riesgos derivados de la e-Administración, la automatización de las decisiones administrativas y la no presencialidad para grupos sociales sin acceso o con acceso limitado a dispositivos digitales, que ahondan en su situación de vulnerabilidad.

Formaliza aquí tu matrícula hasta el 1 de julio de 2022.

Desde la organización del curso invitamos a la presentación de comunicaciones que aborden alguna de las siguientes áreas temáticas:

  • Estado de bienestar y políticas sociales
  • La efectividad de los derechos sociales
  • Los derechos sociales en el tiempo de la Covid-19
  • Barreras administrativas en el ejercicio de los derechos de colectivos vulnerables
  • La protección de las personas en situación de vulnerabilidad
  • El derecho a la buena administración
  • Administración electrónica
  • Políticas públicas de la digitalización
  • Género y digitalización
  • Justicia predictiva
  • Algoritmos y decisiones administrativas automatizadas
  • La automatización y digitalización del empleo público
  • La brecha digital en la prestación de servicios sociales
  • Movimientos sociales y derechos digitales

El título y los resúmenes de las propuestas (máximo 400 palabras) se remitirán, antes de 23 de junio de 2022 a la siguiente dirección electrónica: a.quintia@usc.gal

El 27 de junio se anunciarán las comunicaciones seleccionadas para su presentación. Las/los comunicantes deberán inscribirse antes de 30 de junio como participantes en el curso de verano.

Vulnerabilidade administrativa ante a e-Administración


Nos vindeiros tres anos no grupo Armela imos desenvolver o proxecto “Vulnerabilidade administrativa ante a e-Administración” (PID2020-115760RB-I00) do Ministerio de Ciencia e Innovación. Conformamos o equipo 15 investigadoras e investigadores procedentes de 6 Universidades e centros de investigación diferentes. Desde unha perspectiva pluridisciplinar (Dereito Constitucional, Administrativo e Ciencia Política) búscase aportar coñecemento, fundamentalmente ás Administracións  e ás  lexisladoras/es, pero tamén ás entidades sociais, para detectar os déficits de recoñecemento normativo, as modificacións procedimentais e as necesidades de reestruturación de servizos públicos para que unha Administración máis tecnoloxizada e telemática non exclua de facto a persoas e colectivos vulnerables do acceso a servizos ou prestacións públicas. Para isto propoñemos unha análise que, desde unha perspectiva vertical, conecta un estudo crítico xeral sobre as dimensións de garantía constitucional da efectividade de dereitos e de como o deseño e posta práctica de políticas públicas non ten en conta as desigualdades e as súas interseccións, ata un estudo cualitativo innovador sobre os concretos cambios necesarios a nivel lexislativo, procedimental e de atención a colectivos vulnerables para efectivizar esos dereitos. A focalización no estudo do impacto nas políticas que abordan a violencia de xénero co análise de varios casos a nivel local, que conecta coa traxectoria de especialización do equipo, permitirá aportar coñecemento concreto sobre o impacto singularmente no contexto que acentúa a pandemia. Igualmente, abrirá novas vías para a incorporación da perspectiva de xénero no novo contexto de Goberno dixital.

 

Liñas de traballo:

  • Constitucionalización do dereito a unha boa administración.
  • Garantía dos dereitos fundamentais na contorna dixital.
  • Reforma administrativa. Propostas de mellora.
  • Teletraballo nos servizos públicos.
  • Procedemento, simplificación administrativa, estratexia UE REFIT e dereitos dos grupos vulnerables.
  • Garantías para os administrados, singularmente para colectivos vulnerables, na atención non-presencial (apoio, fenda dixital…).
  • Uso de algoritmos para resolución automatizada de procedementos.
  • Efectos dos sistemas de cita previa e atención telemática en determinados colectivos.
  • A pandemia covid19 e o estudo do impacto da xeneralización da atención telemática. Diagnóstico e avaliación.
  • Estudo de caso dos efectos do EGov nas mulleres víctimas de violencia de xénero

 

 

Obxectivo xeral 1

Estudar a transformación do Estado de Benestar a nivel lexislativo e de políticas públicas por mor da crise da Covid-19.

  • Obxectivo específico 1. Identificar e analizar instrumentos normativos que recoñecen novos dereitos sociais.
  • Obxectivo específico 2. Evolución dos instrumentos e políticas identificadas para observar a tendencia a recoñecer novos dereitos, e as posibles insuficiencias e deficiencias das novas medidas.
  • Obxectivo específico 3. Análise comparada a nivel europeo, do recoñecemento de novos dereitos e prestacións.
  • Obxectivo específico 4. Formular propostas de reforma lexislativa e recoñecemento constitucional.

Obxectivo xeral 2

Avaliar as transformacións dixitais e o seu impacto na garantía de dereitos e boa administración.

  • Obxectivo específico 1. Análise da normativa vinculada á dixitalización de cara a garantir dereitos sociais e a vulnerabilidade administrativa.
  • Obxectivo específico 2. Identificar trámites e demáis requisitos que acompañan á “non presencialidade”.
  • Obxectivo específico 3. Propostas de modificación para garantir o disfrute do acceso ás servizos e dereitos sociais.
  • Obxectivo específico 4. Desenvolvemento de indicadores xurídicos para a avaliación do dereito á e-administración.

Obxectivo xeral 3

Abordar o novo escenario de transición cara a non presencialidade desde a perspectiva de xénero e interseccional.

  • Obxectivo específico 1. Análise da literatura en materia de transición ao Goberno dixital.
  • Obxectivo específico 2. Desenvolver un marco teórico-analítico para estudar a provisión de servizos públicos cunha mirada de xénero e insterseccional.
  • Obxectivo específico 3. Análise dos desafíos das TIC cara as mulleres vítimas de violencia de xénero.
  • Obxectivo específico 4. Recomendacións de mellora da atención a mulleres vítimas de violencia de xénero.

Universidade de Santiago de Compostela

  • Alba Nogueira López. Catedrática de Dereito Administrativo. Unha das súas liñas máis importantes de investigación é a análise de dereitos sociais e vulnerabilidade. Autora do capítulo “Vulnerabilidad administrativa. Los obstáculos administrativos en el acceso a los programas de vivienda”.
  • Alba Alonso Álvarez. Profesora Axudante de Ciencias Políticas, cunha amplia experiencia no análise de políticas públicas desde a perspectiva de xénero, así como a implementación da transversalidade no Estado Autonómico (premio á mellor tese da Asociación Española de Ciencia Política).
  • Isabel Diz Otero. Profesora de Facultade de Ciencias Políticas. Especializada na análise de políticas públicas de xénero. Participou no proxecto El impacto de las políticas de igualdad en el ámbito local.
  • Marta Lois González. Profesora de Facultade de Ciencias Políticas. Especializada na análise de políticas públicas de xénero. Participou no proxecto El impacto de las políticas de igualdad en el ámbito local. Conta con experiencia na xestión de Goberno local.
  • Natalia Paleo Mosquera. Profesora de Facultade de Ciencias Políticas. Especializada na análise de políticas públicas de xénero. Coordinadora do monográfico Políticas y derecho a la vivienda. Gente sin casa, casas sin gente. 
  • Beltrán Puentes Cociña. Investigador en formación. Editor da monografía El derecho ante la transformación digital. Oportunidades, riesgos y garantías. Dirixiu o Seminario “Números, tecnoloxía e dereito”.
  • Andrei Quintiá Pastrana. Investigador en formación. Editor da monografía El derecho ante la transformación digital. Oportunidades, riesgos y garantías. Dirixiu o Seminario “Números, tecnoloxía e dereito”.

Universidade de Vigo

  • Antonia Arias. Profesora titular de Dereito Administrativo. Experta en dereito local, vulnerabilidade social e perspectiva de xénero.
  • Ángel Aday Jiménez. Profesor Axudante Doutor. Constitucionalista, traballa sobre a actualización de dereitos sociais desde unha perspectiva do constitucionalismo global, de incorporar o discurso europeo de protección de dereitos fundamentais para garantir os dereitos sociais e o impacto en colectivos vulnerabeis como a poboación xitana
  • Pablo Riquelme. Doutor da rama constitucionalista. Fai unha interpretación constitucional dos dereitos sociais segundo a xurisprudencia internacional de dereitos humanos.
  • Tamara Álvarez. Doutora da rama constitucionalista. Abordou a igualdade e a discapacidade conectando vulnerabilidade ante o exercicio de dereitos.

Universidade Complutense

  • Carmen Montesinos. Profesora Axudante Doutora. Traballa a actualización de dereitos sociais desde unha perspectiva do constitucionalismo global, de incorporar o discurso europeo de protección de dereitos fundamentais para garantir os dereitos sociais e o impacto en colectivos vulnerabeis como a poboación xitana. Membro do proxecto Vulnerabilidade e diversidade: dereitos fundamentais en contexto.

Universidade de Groningen

  • Michel Vols. Profesor de Public Order Law. Recoñecido pola Unión Europea cunha Starting Grant para o estudo do impacto do dereito internacional á vivenda no discurso legal nacional mediante o uso da Intelixencia Ar.

Universidade de Coimbra

  • Dulce Lopes. Profesora da Facultade de Dereito e membro do Proxecto de Intelixencia Artificial e Administración Pública.
  1. [Libro] Beltrán Puentes Cociña (coord.) y Andrei Quintiá Pastrana (coord.), El derecho ante la transformación digital: oportunidades, riesgos y garantías, Atelier, 2019. ISBN 9788417466916.
  2. [Capítulo] Alba Nogueira López. Vulnerabilidad administrativa. Los obstáculos administrativos en el acceso a los programas de vivienda. Políticas y derecho a la vivienda. Gente sin casas y casas sin gente, Tirant lo blanch, 2020.

Seminario Xénero e Política


Os próximos meses de marzo, abril e maio, desde o grupo Armela retomamos o Seminario Xénero e Política. Como en ocasións anteriores, contaremos con investigadoras especializadas en xénero e política, as cales abordarán cuestións como o impacto da dereita radical na igualdade de xénero, as diferencias entre mulleres e homes na implicación política ou a centralidade dos coidados en tempos da Covid.

O próximo 26 de maio ás 12:00, a través da plataforma Teams, Angela O’Hagan (Glasgow Caledonian University) presentará a súa intervención centrada nas políticas de coidado e economía en tempos da Covid.

Anteriormente, Alba Alonso e Marta Fraile presentaron dúas sesións.

No mes de marzo, Alba Alonso abordou na súa presentación a análise da dereita populista radical dende a perspectiva de xénero, e explorou as conclusións principais das análises a nivel internacional así como as evidencias existentes para o caso específico de Vox en España.

E no mes de abril, Marta Fraile presentou a súa intervención centrada na fenda de xénero na implicación coa política.

Congreso internacional sobre vulnerabilidade social, crise económica e dereito á vivenda


Os días 3 e 4 de outubro de 2019 celebrouse na Facultade de Ciencias Políticas de Santiago de Compostela o Congreso Internacional sobre vulnerabilidade social, crise económica e dereito á vivenda organizado pola Rede Armela. Neste encontro déronse cita investigadoras e investigadores reputados da ciencia política e do dereito para dialogar sobre a cuestión habitacional en relación coa vulnerabilidade nun contexto de crise.

O Congreso dividiuse nunha mesa redonda inaugural, catro grupos de traballo no que se presentaron até 20 comunicacións, unha palestra e unha conferencia de clausura que, ao longo do dous días abordaron múltiples problemáticas desde unha aproximación interdisciplinar.

A mesa inaugural correu a cargo do profesor Ramón Máiz e da profesora María Xosé Agra, cuxas palestras contribuíron a debuxar o marco teórico en que se desenvolveron os debates posteriores. Na súa ponencia, Ramón Máiz reflexionou sobre o concepto de desigualidade social e a importancia da predistribución como complemento da distribución de recursos. Pola súa parte, María Xosé Agra centrouse na análise do concepto da vulnerabilidade e dos “seus rexistros”, así como da vulnerabilidade estrutural.

Os grupos de traballo tiveron por obxecto ordenar as numerosas comunicacións que abordaron desde moi distintos dimensións a complexa problemática habitacional. O primeiro dos grupos de traballo ocupouse da análise da natureza xurídico-constitucional do dereito á vivenda e as súas implicacións. Nese sentido explorouse a distribución competencial en materia habitacional; o concepto xurídico de “vivenda evolutiva”; a garantía do dereito á vivenda mediante outros dereitos constitucionais coma o de propiedade e liberdade de empresa e o impacto da “xentrificación” e a “turistificación” sobre o acceso á vivenda.

No segundo dos grupos debatéronse aspectos ligados ao urbanismo e a planificación urbana. Entre outras cuestións, por exemplo, abordouse a participación popular no deseño da cidade; o dereito a un entorno de calidade e o papel que a perspectiva de xénero ten a nivel de axenda ou de accesibilidade urbana.

As cuestións de natureza máis inmediatas na análise da realización do dereito á vivenda foron exploradas no terceiro dos grupos de traballo. Baixo o título “Políticas públicas e instrumentos para a garantía do dereito á vivenda” os comunicantes dialogaron sobre o actual réxime de políticas públicas de vivenda no Estado con algunhas reflexións críticas sobre a súa realización material a través de mecanismos de contención no mercado habitacional. Acompañaron esta sesión tamén comunicacións que exploraron a relación no ámbito local e comparado sobre as políticas de vivenda e a segregación social ou as políticas climáticas.

Finalmente, o cuarto grupo de traballo estivo máis orientado ao estudo da cuestión habitacional desde a perspectiva da vulnerabilidade. As e os comunicantes analizaron cuestións coma a relación dos dereito á vivenda e á cidade e a súa relación coas persoas migrantes ou coa superación de barreiras arquitectónicas. Neste último sentido, por exemplo, tamén se achegaron algunhas reflexións interesantes sobre a relación entre os conceptos de “paisaxe” e os dereitos das persoas con discapacidade.

Así mesmo, é de sinalar a participación da profesora María Silvestre da Universidade de Deusto nunha ponencia compartida coa profesora Alba Nogueira. En primeiro lugar, María Silvestre introduciu outro vector de análise no congreso ao achegar unha perspectiva profundamente sociolóxica na análise da vulnerabilidade e as dificultades no acceso á vivenda. Compartiu interesantes reflexións sobre os datos reais das dificultades que algúns entornos familiares experimentan no acceso habitacional e a súa relación coas axudas sociais. E, en segundo lugar, a profesora Alba Nogueira completou esta perspectiva cunha análise das barreiras e trabas administrativas que supoñen, xa desde o plano normativo, unha traba importante para moitas persoas no acceso á vivenda.

Finalmente, contamos coa participación da profesora Helen Carr da Universidade de Kent que clausurou o evento cunha conferencia sobre nun estudo de caso da reforma do sector privado do alugueiro en Inglaterra.